Çin o ihaleyi neden kazandı?
Haritalar baştan çizilirken, Ortadoğu'da yeni denklem
Washington ile Tahran arasındaki diplomatik 'bahar' iki ülkeyi hayli rahatsız etmişe benziyor. Birincisi İsrail. Bugün Başkan Obama ile New York'da görüşecek olan İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu Tahran'ın verdiği ılımlı imajdan duyduğu rahatsızlığı her fırsatta dile getirdi. Geçtiğimiz sene İran'ı vurmasına ramak kaldığı söylenen İsrail'in Beyaz Saray'ın bu tavrından neden rahatsız olduğu açık. Çünkü tüm dünyaya düşman ilan ettiği İran'a karşı hamisi tarafından sesi kısılmak üzere.
Tahran-Washington yakınlaşmasından rahatsızlık duyan ikinci ülke ise Suudi Arabistan. Wall Street Journal'da çıkan bir habere göre Suudiler de en az İsrail kadar ABD'nin yeni İran politikasından şikayetçi. Suudi Arabistan'ın eski Amerikan Büyükelçisi Prens Turki el-Faysal, Londra'da bir forumda yaptığı konuşmada Beyaz Saray'ın Esad'ı vurmaktan son anda vazgeçmesinden büyük rahatsızlık duyduğunu açıkça ifade etmiş, Esad'ı destekledikleri için İranlı liderlerin savaş suçundan yargılanması gerektiğini söylemiş. (Prens, Mısır'da eli kanlı Sisi rejimini destekleyenler için de aynı teklifi yapar mı acaba?)
Suudi Arabistan ile İsrail'i ortak paydada birleştiren 'İran uzlaşması', Esad'ın iktidardan gitmesini birinci önceliği saymış Ankara için zor bir denklem sunuyor. BM Güvenlik Konseyi'nde İran'a yeni yaptırımlar öngören tasarıya 2010 yılında İran lehine hayır oyu vererek Batılı müttefiklerini şaşırtan Türkiye için İran'ın batı ile ilişkilerini normalleştirmesi, komşularla sıfır sorun politikası açısından anlamlıdır. Suriye krizi yüzünden zaman zaman gerilen Ankara - Tahran ilişkileri, Ruhani'nin seçilmesiyle birlikte yeni bir kulvara girebilir. Bu durumda Ankara'nın Ortadoğu politikası yeni bir dengeye yol açabilir. Keza düşük ihtimal de olsa Suriye'de iki ülkenin uzlaşması, Washington'u memnun ederken Riyad ve Tel Aviv'de sıkıntıyla karşılanabilir.
Esad rejimini desteklediği bilinen Çin'in Türkiye'de uzun menzilli füze ihalesini kazanması, bu yeni dengenin bir parçası olabilir mi? Reuters'in isimsiz kaynaklara dayandırdığı habere göre Washington, Türkiye'nin bu hamlesinden 'rahatsızlık duymuş'. Suriye ve İran'a sahip çıkan Çin'in bu ihaleyi kazanması Türkiye'nin Suriye ve İran politikalarını nasıl etkiler, yakında göreceğiz. Çin, arkasında durduğu İran ve Suriye'ye karşı söz konusu füzelerin ne anlam taşıdığını biliyordur, herhalde.
https://www.trakya22.com adresinden 23 Kasım 2024, 08:29 tarihinde yazdırılmıştır. |