Kentsel Dönüşüm kabus haline gelmiş
Türkiye’nin deprem gerçeği ile birçok ilde Kentsel Dönüşüm projeleri uygulanmaya başlanmıştır. Yaptığımız tespitlerde Kentsel Dönüşümün en büyük mağduru Romanlardır. Kentsel dönüşüm değil, rantsal dönüşüm olan bu yapılaşmalar aslında inşaat sektörünün canlandırılması, Romanların da altında kalıp can çekişmesidir. Sosyal yaşam ve kültürlerinden uzaklaştırılmasıdır. Romanların daha iyi yaşam koşullarına sahip olması düşüncesi ile yapılan TOKİ konutlarında sosyal uyum sorunları, yerleşim alanlarından daha uzak mesafede yapılan konutlarda ulaşım sorunu, ekonomik güçlerinin yetersizliğinden evlerinin taksitlerini ödeyemez hale gelmişlerdir..Yeni sorunlar eklenmiştir. İstanbul Gaziosmanpaşa Sarıgöl Romanlar Yardımlaşma Dayanışma ve Kültür Derneği eski başkanı Şadi Çatı’nın daveti üzerine bu mahallede incelemelerde bulundum. Kentsel Dönüşüm kabus haline gelmiştir.Romanların umutsuz ve çaresizlik içinde olduğunu gördüm. Burada Roman havası değil matem havası esiyordu. Bir taraftan devasa binalar yapılırken mahallenin bir bölümü inşaat araçlarının tozu toprağı altında kalıyordu. Şoförlerle mahallelinin tartıştığına da şahit oldum. Gaziosmanpaşa Belediyesine şikayet etmelerine karşın, kendi kaderlerine terk edilmişlerdir. Anlaşılan o ki, seçim zamanı bizimkilerin hatırını soracaklar yiyecek kolisi verip, “sen de bizden ha sizi ayırmadık” diyecekler. Sosyal ayrımcılığın bir parçası olarak mahalleden ayrılan kiraya çıkabilenlerin ev sahipleri tarafından geleni gideni çok olur diyerek evlerinden çıkmaları istenmeleri Romanların barınma hakkının dahi elinden alınmak istendiğini göstermektedir. Edirne’de de Menzilahir Mahallesinin bir bölümünde kentsel dönüşüm yapılacağını biliyoruz. Devletin yöneticileri bazen açıklama yapıyor “Romanlar ülkemizin birinci sınıf vatandaşıdır” diye. Madem öyle bizlerin sosyal ve kültürüne uygun yaşam alanlarının yaratılmasını konutların estetik, yaşanabilir şekilde olmasını istiyoruz. Edirne Belediye Başkanı Hamdi Sedefçi ile yapmış olduğumuz görüşmede yeni bir sulukule örneği yaşamak istemediğimizi kendisine anlattık. Kentsel dönüşümün yerinde yapılacağını hiçbir mağduriyet yaşanmayacağı sözünü aldık. Umarız hayal kırıklığına uğramayız. Kentsel dönüşüme karşı değiliz. Ancak Türkiye’de en büyük hata Romanlara yönelik sosyal ve ekonomik iyileştirme sağlanmadığı takdirde mağduriyet yaşanması kaçınılmazdır.
Turan ŞALLI