Amerikalı televizyoncular, Osmanlı'nın sahip çıktığı Yahudileri ekranlara taşıyacak
Kültür ve Turizm Bakanlığı Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansının davetlisi olan "Jewish Life" televizyon kanalının ekibi, çekimler için İstanbul'un ardından Osmanlıya 92 yıl başkentlik yapmış Edirne'ye geldi.
Çekimlerine Selimiye Camisi'nden başlayan 5 kişilik ekip, ardından Büyük Sinagog'da, Edirne'de yaşayan Yahudi ailelerle röportaj yaptı.
Ekip son olarak, İspanya'dan sürgün edilen Yahudileri Osmanlı topraklarına kabul eden dönemin padişahı 2. Bayezid tarafından yaptırılan 2. Bayezid Külliyesi Sağlık Müzesi'nde çekimler gerçekleştirdi.
Program yapımcısı Brad Pomerance, Edirne'de bulunmanın ilham verici olduğunu söyledi.
Selimiye Camisi'ne hayran kaldığını belirten Pomerance, "1570'lerde 40 bin kişinin inşaatında çalıştığı bu caminin minarelerinden birinde olmak harika. Ben Amerikalı bir Yahudiyim ve İslamiyet'in en büyük yapılarından birini ziyaret ediyorum. Bu büyük bir onur ve hediye." dedi.
Pomerance, Türkiye'nin geçmişte 3 büyük dinin merkezi olduğunu, bunun, Türkiye'nin ne kadar hoşgörülü bir ülke olduğuna ve her dinden insanı hoş karşıladığına işaret ettiğini dile getirdi.
Türkiye'de sıcak insanlarla karşılaştıklarını ifade eden Pomerance, "Türkiye yüzde 99'u Müslüman olan bir ülke ama ben inanılmaz derecede hoş karşılandım. Amerikalı bir Musevi olarak İspanyol Engizisyonu sonrası 1492'de Türkiye'ye yerleşen ve günümüze kadar gelen Musevilerin belgeselini hazırlıyorum. Edirne'nin ardından İzmir'e gideceğiz." diye konuştu.
- "Sultan 2. Bayezid'i saygıyla selamlıyorum"
Yahudiler için Osmanlı'nın ve Sultan 2. Bayezid'in önemli olduğunu aktaran Pomerance, şunları kaydetti:
"Bunu söylemem gerekiyor çünkü önemli. 1492'de İspanya ve Portekiz, Yahudileri dışlıyordu. Hristiyan Avrupa, Yahudileri reddediyordu. Sultan 2. Bayezid, İber Yarımadası'na kelimenin tam anlamıyla gemi filoları göndererek yüz binlerce Yahudi'yi Osmanlı İmparatorluğu'na getirdi çünkü Yahudilerin vereceği katkıyı gördü. Yahudiler de bu katkıyı 500 yıl boyunca verdiler. Şu an Türkiye'deki Yahudi toplumu eskisinden çok daha küçük ama modern Türkiye'ye katkı sunmaya devam ediyorlar. Sultan 2. Bayezid'i düşündüğümde duygulandığımı hissediyorum ve Edirne'de onun kurduğu bir hastane var. Onu da ziyaret edeceğiz. Sultan 2. Bayezid'i Yahudi toplumuna sahip çıktığı için saygıyla selamlıyorum. Türkiye'de Yahudi arkadaşlarım var. Sultan 2 Bayezid onlara sahip çıkmasaydı bugün onlar olmayacaktı."