Koronavirüs Bilim Kurulu üyesi Prof.Dr. Füsun Eyüboğlu, “Salgının sürecidir bu, katlanarak artar, ama biz henüz o tepeye gelmedik. Her bir hastalanan kişi 5 kişiye bulaştırıyor. Haziran’a kadar sürer diye düşünüyorum, azalsa bile, bu bulur” dedi. Eyüboğlu, koronaya yakalananların yüzde 85’inin iyileştiğini de kaydetti.
“SAYI TABİİ ÇOK ARTARSA EĞER HASTANELERİN KAPASİTESİNİ ZORLAYABİLİR”
Koronavirüs Bilim Kurulu üyesi Prof.Dr. Füsun Eyüboğlu, Tarafsız Haber Ajansına konuştu. Koronavirüs ile mücadelede iki-üç güne dikkat çeken Eyüboğlu’nun konuşması şöyle:
“Bu sayı tabii çok artarsa eğer hastanelerin kapasitesini zorlayabilir.
O nedenle takip etmek önemli şu anda mesela İstanbul’daki hastanelerin yüzde 70’i sanıyorum dolmuş durumda yoğun bakım yatakları.
“NE KADAR HASTA SAYISI AZ YÜKSELİRSE BİZİM O HASTALARI HASTANELERDE DOĞRU YÖNETME ŞANSIMIZ O KADAR DAHA İYİ OLUR”
Ne kadar hasta sayısı az yükselirse bizim o hastaları hastanelerde doğru yönetme etkin yönetme şansımız o kadar daha iyi olur. O nedenle tabii ki sayı ne kadar az hızla artarsa, o kadar önemli.
“SALGININ SÜRECİDİR BU, KATLANARAK ARTAR, AMA BİZ HENÜZ O TEPEYE GELMEDİK”
Şu anda salgını aktif bir şekilde yaşıyoruz. Bu salgında hastalar olacak, iyileşenler olacak, kayıplar da olacak ama önemli olan bunların en az sayıyla sonlandırılması yoksa biz de ‘daha fazla yatan olmayacak, ölen olmayacak’ gibi bir beklenti doğru olmaz, şu anda çünkü bir salgının sürecidir bu. Katlanarak artar hasta belli bir tepe noktasına gelir ondan sonra da yavaş yavaş herkes birbirine bulaştırdığı için yavaş yavaş sayı azalmaya başlar ama biz henüz o tepeye gelmedik diye düşünüyorum.
O TEPE NOKTASINA NE ZAMAN GELECEĞİZ, ÖYLE BİR ÖNGÖRÜ VAR MI?
Yok… Bu bir iki günü görmek lazım, bu belirleyici olacak bence iki üç gün içinde.
VİRÜSÜN YAŞAMADIĞI BİR ORTAM VAR MI?
Zaten cansız ortamların yüzeyinde belli bir saatten sonra canlılığını yitiriyor virüs. Özellikle cansız ortamlarda çok uzun yaşamıyor ama daha çok tercih ettiği yaşayan hücreleri seçiyor.
“HER BİR HASTALANAN KİŞİ 5 KİŞİYE BULAŞTIRIYOR”
Havaların ısınmasının en önemli etkisi bu çok bulaştırıcı bir hastalık yani her bir hastalanan kişi 5 kişiye bulaştırıyor. İşte bunun süresi de 1 metreden yakın 20 dakikadan uzun süre kalıyorsanız yan yana bulaştırıyor.
HAVALARIN ISINMASI NASIL ETKİLEYECEK?
Havalar soğuk olduğu zaman insanlar aynı ortamlarda daha kalabalık ve kapalı ortamlarda oluyorlar.
“HAVALARIN ISINMASININ EN ÖNEMLİ GETİRECEĞİ ŞEY BİZİM YAKIN TEMASIMIZ AZALACAK”
Böyle diğer nezledeki gibi nezlede bir koronavirüs türü ama onda mesela mevsimsel olarak havalar ısınınca virüsün canlılığı biraz bayağı azalıyor ama bu yeni koronavirüste böyle bir özellik çok da olmadığı düşünülüyor, havaların ısınmasının en önemli getireceği şey bizim yakın temasımız azalacak kapalı ortamlarda kapalı insanlar kalmayacaklar ve böylelikle de bulaş azalacak.
BİR KİŞİ VİRÜSÜ 5 KİŞİYE Mİ BULAŞTIRIYOR?
Bu sadece bir matematiksel kabaca bir tahmin. Bazı hastalık bir kişiye üç kişi bulaştırır bu 5 kişiye bulaştırıyor. Kısa süre temasta. Bu temastan kastettiğimiz de 1 metreden yakın 1 metre ya da 15-20 dakika aynı ortamda bulunmak.
“YÜZDE 85’İ İYİLEŞİYOR HASTALARIN”
Bu salgını yaşayan dünyada hangi ilaçlar kullanıldıysa bundan önceki ülkelerde aynıları bizde de var. Bizlerde benzer uygulamaları yapıyoruz.
“ÖNEMLİ OLAN O YÜZDE 15’İN BİR KISMI YOĞUN BAKIM İHTİYACI”
Zaten yüzde 85’i iyileşiyor hastaların. Nasıl nezle gribi biz 1 hafta sonra atlatıyoruz, bu hastalarda iyileşiyorlar ama önemli olan o yüzde 15’in bir kısmı yoğun bakım ihtiyacı oluyor. Bu hastalıkta sağ kalımda doğru ve etkin yoğun bakım hizmeti çok çok önemli. Bu da işte solunum cihazları, o cihazları doğru kullanacak bilgili elemanlar bunlar çok çok önemli.
YÜZDE 15’DE KİMLER VAR?
Genelde 50 yaş üzeri ama onlarda da eşlik eden başka hastalıklar var, önemli hastalıklar var ama genelde gözlemlenen daha çok 50 yaş üzeri. Bir standart yok, gençlere bir şey olmaz gibi bir algı oluşmasın. Ama zor durumda olanlar 50 yaş üstü, eşlik eden hastalığı olanlar, sigara içenler de biraz daha diğerlerine göre daha zor seyrediyor.
“AĞIR HASTALAR DAHA ÇOK 50 YAŞ ÜZERİ GÖRÜLÜYOR”
Bu hastalıkta ağır hastalar daha çok 50 yaş üzeri görülüyor. Ağır zatürre oluyor, bu ağır zatürreden sonra solunum yetmezliği oluyor, o solunum yetmezliğine girerse hastalar yoğun bakım yatağınızın yeterli ve doğru donanımda olması lazım. Ve bunları uygulayacak bilinçli, bilgili insanların olması lazım. O nedenle hastalığı o kötü aşamaya gelmeden bulup sağlıklılardan ayırıp tedavilerine de başlamak lazım. Ama yurt dışında deneyerek zaten bu tedaviler uygulandı, biz de benzer tedavileri uyguluyoruz.
VİRÜS HAYATIMIZDAN NE ZAMAN ÇIKAR?
Bu yüzyılda bir kere olan bir pandemi. Herhalde bundan herkes bir dersler çıkaracak.
VİRÜS NE ZAMAN BİTECEK?
Haziran’a kadar sürer diye düşünüyorum, azalsa bile, bu bulur. Hep Çin’i ben düşünüyorum. Çin’de bu iş 3 ayda yeni vaka hiç çıkmaz oldu ve ne kadar katı önlemler aldılar, en az o düzeyde olur diye düşünüyorum.”