1600’lü yıllarda rıza senedi ile ameliyat
Sultan 2’inci Bayezid tarafından 1488'de yaptırılan, su, müzik ve koku ile psikolojik hastalıkların da tedavi edildiği, şimdi müze olarak devrin tedavi yöntemlerinin anlatıldığı Sultan 2’inci Beyazid Külliyesi Sağlık Müzesi, tıp tarihine ışık tutmaya devam ediyor. Müzede birçok hastalığın tedavi aşamaları, dönemin cerrah ve cerrahelerinin yapmış olduğu çalışmalar yer alıyor.
Osmanlı’nın Tedavi Yöntemleri Sergileniyor
Müzede Osmanlı zamanında kullanılan tedavi yöntemleri sergileniyor. Dönemin Avrupa’sında akıl hastaları içlerine şeytan girmiş diye yakılırken Osmanlı su, müzik, koku ve meşguliyetle hastaları tedavi ediyordu.
Devrin En Modern Tıp Yöntemleri Uygulanıyordu
Avrupa bilime sırtını dönmüşken Osmanlı’da ameliyat yapan kadın cerrahlar bulunuyordu. Devrin en modern tıp yöntemlerinin uygulandığı Sultan 2. Beyazid Külliyesi’nde, halka şifa dağıtılan külliyede çalışmış kadın hekimlerle ilgili de bölüm yer alıyor. 1600’lü yıllarda birçok kişiyi ameliyat eden Kadın Cerrahe Küpeli Saliha Hatun ile ilgili de özel bir bölüm yer alıyor.
Saliha Hatun Kasık Fıtığı Ameliyatı Yapıyordu
Cerrahlığı kocasından öğrenen Küpeli Saliha Hatun, o dönem için mahrem sayılabilecek kasık fıtığı ameliyatları yapıyordu. Saliha Hatun günümüzde de yeni uygulanmaya başlanan rıza senedini (hasta onamı) de 1600’lü yıllarda uyguluyordu. 1620’de hekimliğe başlayan Saliha Hatun, hastalara belki de dünyada ilk defa rıza senedi imzalatıyordu.
“Tıp Tarihine Önemli Katkı Sağlamıştır”
Günümüzde kullanılan hasta onamını 1600’lü yıllarda Osmanlı cerrahelerinden Küpeli Saliha Hatun’un kullandığını dile getiren Sultan 2’inci Beyazid Külliyesi Sağlık Müzesi Müdürü Hakan Akıncı; “Küpeli Kızı Saliha Hatun 17’inci yüzyılda eşinden öğrendiği cerrahi teknikleri hastaların tedavisinde kullanıyordu. Bununla birlikte o dönemde şeri mahkemelerde kadı huzurunda imzalanan hasta ve hekim ilişkisini anlatan rıza senedi imzalatıyordu. Günümüzde hasta onamı olarak adlandırılan rıza senedini kullanması açısından Küpeli Saliha Hatun tıp tarihinin gelişimine önemli katkı sağlamıştır.” Dedi.
O dönemde Osmanlı’daki tıbbın Avrupa’dan daha ileride olduğunu belirten Akıncı; “Küpeli Saliha Hatun’un Sultan 2’inci Beyazid Külliyesi Sağlık Müzesi’nde sergilenmesi de o dönemde tıbbının geldiği noktayı göstermesi açısından çok önemli bir yere sahip.” Şeklinde konuştu.
21 Hastaya Rıza Senedi İmzalatmıştı
1620’de hekimliğe başlayan Saliha Hatun, hastalara belki de dünyada ilk defa rıza senedi imzalatıyordu. Hasta, tedavi sonrası sakat kalır veya yaşamını yitirirse akrabalarının kan ve diyet davası açmaması için söz konusu senet imzalatan Küpeli Saliha Hatun kayıtlara göre 21 hastaya rıza senedi imzalatmıştı.