Kara kıtada sarı rekabet...

Japonya’da , 1-3 Haziran tarihleri arasında yapılan, "Afrika Kalkınması Üzerine Tokyo Uluslararası Konferansı"nda, Afrika’ya tam 32 milyar dolar yardım yapılmasına karar verdi. Japonya Başbakanı Abe, Afrika’nın gelecek on yıllarda büyümenin global motoru olacağını ve şimdiden yatırımlarını oraya yönlendirmeleri gerektiğini belirtti.

Bu vesileyle Japon medyası ve uzmanları, Afrika’da Japonya önündeki büyük engeli tartışma fırsatını buldular! Çin, kara-kıtayla yapılan karşılıklı ticaret hacminde ABD’yi de geçerek, ticaret hacmini 2012’de 200 Milyar dolar’a çıkartmıştı! (Bu rakamın 2000 yılında 11 Milyar dolar olduğu düşünülerse Çin'in hamlesi daha iyi anlaşılabilir.)

1990'lı yıllarda ABD ve Avrupa'nın Afrika ile olan ticari ilişkileri Soğuk savaşın sona ermesiyle birlikte geriledi. O dönem Japonya’nın da Afrika ile güçlü ticari ilişkileri bulunmaktaydı. Ancak o yıllardan itibaren ekonomisinde durgunluk yaşayan Japonya, Afrika’da geriledi.

ABD’nin, Avrupa’nın ve Japonya’nın Afrika’dan çekilmesi en çok Çin’in işine yaradı. 2000 yılında Japonya’nın Afrika’daki ticaret hacmi, kıtanın bütün ticaret hacimin % 4’ünü oluşturuyordu. O dönem Afrika’nın toplam ticaret hacmi içerisinde Çin’in payı % 2’i idi. 2003 yılında Çin, kıta ile karşılıklı ilişkilerini geliştirerek Japonya’yı geçti.

Çin, her ne kadar 2000'li yılların başından itibaren Afrika ile güçlü ekonomik ilişkiler geliştirse de, bu kıta ile olan ilişkileri Mao zamanına dayanmaktadır; 1960'lı ve 70'li yıllarda Çin, Afrika’daki birçok ülkeye siyasi yardımlar yaparak bugüne gelen ilişkilerde kapılar açılmasını sağladı.

Afrika'da Japon-Çin savaşı...

“Nihon wo torimodosu “, (Eski haline don Japonya) sloganıyla son yıllarda yaşadığı ekonomik durgunluğu ve doğal felaketleri aşmaya çalışan Japonya, büyük reformlar yapmaya uğraşıyor. Çin de sürekli büyüyen bir güç olarak ekonomik kaynaklara açlığını arttırmakta. Çin’in büyümesi Japonya için hem ekonomik hem de siyasi olarak büyük bir tehdit.

Afrika kıtasında, Çin’in PetroChina şirketi’ne karşı Japonya devletine ait, "Japan Oil, Gas and Metals National Corp." şirketi, bölgede doğal kaynak işletme faliyeti gösterecek olan Japon şirketlere 2 milyar dolar yardım yapacağını açıkladı.

Japonya ile Çin arasındaki adalar sorunu sadece Pasifik üzerinde değil, ticaret yapacakları ülkeler ve kıtalar üzerinde de devam etmekte. Adalar sorunu yüzünden bu iki ülkenin karşılıklı ticaret hacimlerinde büyük daralmalar yaşanıyor.

2013 yılıın ilk çeyreğinde Japonya ile Çin arasındaki ticaret oranı 2012’ye kıyasla  %10 azalmış durumda. Birbirlerinden pazar kaybeden bu iki ülke açıklarını başka kıtalardaki ülkelerdeki ülkelerle yamamaya çalışıyor.