Erdoğan's Way: Kafkas Operasyonu

Rusya-Türkiye: El el'e mi, boğaz boğaza mı?

Başbakan Erdoğan’ın AKP Kongresi’nde Rusya’nın adını zikrettiği tek an, Suriye’ye Çin ve İran’la beraber verdikleri desteği bir daha düşünmelerini söylemesiydi.

Rusya da buna hemen yanıt verdi ve resmi yayın organı ‘Rossiyskaya Gazeta’ üzerinden, “Neden Türkiye’yi, Rusya’nın, Çin’in ve İran’ın Suriye konusunda takındığı tavır rahatsız ediyor. Şam rejimini komşulara yem yapmadıkları için bu ülkelere kızgınlık dile getiriliyor. Oysa Başbakan ta 2002’de iyi komşuluk sözü vermişti.”

Peki buradan iki ülke ilişkileri için nasıl bir tanımlama çıkar? Fazla birşey değil, herkesin bildiği gibi Moskova ve Ankara, Suriye konusunda anlaşamıyor.

Gerisi öyle değil…

Ancak bunun dışındaki ilişkiler her iki ülke başkenti tarafından gayet akıllıca yönetiliyor. Herkes durumun farkında, herkes neyin risk, neyin başarı getireceğinin gayet farkında.

Ki… Şu an iki ülkenin gündeminde özel ve önemli bir konu var. Rusya lideri Putin bu ayın 14’ünde Türkiye’ye gelecek. Türkiye-Rusya Yüksek Düzeyli Strateji İşbirliği toplantısına katılacak.

Bu bile bir mesaj aslında ama daha büyüğü şu, 16 Ekim’de Azerbaycan’da Ekonomik İşbirliği Teşkilatı toplantısı var. Yani Putin gelecek, iki gün burada kalacak, sonra ayın 16’sında Başbakan Erdoğan Bakü’ye gidecek. Ama yalnız değil. Putin’le beraber! (Düşünülen bu. İki ülke protokolü bunu sağlamaya çalışıyor ve aksilik olmazsa gerçekleşecek.) Asıl mesaj bu.

Bu da iki ülkenin ortak bir bakışla bu bölgeye eğildiğini zaten gösteriyor ama yeni gelişmeler var. Gürcistan’da seçimler yapıldı, Saakaşvili iktidarı el değiştiriyor ve bir çok kaynağa göre Rusya’ya bağımlı bir lider, Bidzina İvanişvili iktidara geliyor.

Bağımlılık meselesi biraz tartışmalı oysa. Bu lider çok muhtemelen Saakaşvili döneminde kopan Rus-Gürcü ilişkelerini tamir edecek ve yükseltecek. Bu beklenebilir. Ama öte yandan Batı’ya da sık ve şık mesajlar gönderen birisi. Türkiye’ye de, “bize yol göstereceksiniz” diyecek kadar rahat.

Dengeler

Ve tabii Gürcistan’ın enerji yolu olduğu, bizimle beraber, Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattı, Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesi yürüttüğü de unutulmamalı. Tiflis’in herkesin beklentilerini karşılayacak biçimde huzur bulması Kafkaslar’a rahatlık verebilecek.

Ve tabii, Azerbaycan, Türkmenistan, Kırgızistan’dan Batı’ya gelen, buradan Akdeniz’e inen enerji yollarına Türkiye ve Rusya’nın ortak bir uzlaşı bakışı getirmesi de şart.

Yani o kadar çok ve karışık konu var ki ve hepsi iki ülke menfaatlerini bağlıyor ki, zaten uzlaşmak neredeyse mecburi. Türkiye her zaman Rusya ile yakın ilişkileri pekiştiren adımlar attı ve Rusya’da kendisinden beklenenleri yapmalı!

Bu gelişmelerin eşiğinde daha dün, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, baş davetli olduğu Ukrayna’nın başkentinde 150’den fazla Ukrayna büyükelçisine ne diyordu, “Ukrayna ve Türkiye, şekillendirilecek ülkeler değil. Şekillendirecek ülkelerdir”.

Diyor…