Sinir 'hub'ları nasıl kopartılır.
Suriye’nin her bölgesinde her gün ayrı ayrı olaylar yaşanıyor ve bunların her biri kendine göre önemli. Ancak ülkenin sinir uçlarını felç eden hamleler belli bir sistematik, zamanlama ve hesaplama ile geliyor. Biz yine diğer olaylar gibi en çok iki gün konuşup geçiyoruz ama.. Arkasındaki akıl kendi planını adım adım yürütmeye devam ediyor.
Bu olaylardan çok yakın zamanlı olanları sıraladığımızda Şam yönetimini ayakta tutan sütunların nasıl çökertildiği hemen algılanabiliyor.
1) General Manaf Tlas’ın ülkeden Türkiye’ye, oradan Fransa’ya kaçması: General Tlas Suriye’nin yeni döneminde görev alsın veya almasın-ki alacağı çok belli-Sunni kökeni, babasının pozisyonu, Esad’ın çocukluğu, Suriye coğrafyasında ait olduğu yer itibariyle dışarıda değil içeride patlamış bir bomba.
2) Hızla yükselen kimyasal silah söylemi de uluslararası ilgiyi kuvvetli biçimde Suriye üzerinde tutmanın önemli bir parçasıydı. Etkisi yarım oldu çünkü bu tür vakalarda herkesin aklına hemen Irak için söylenen yalanlar geliyor. Diğer yarısı ise istisnasız tüm ülkelerin, Esad'ı destekleyenlerin dahi buna kayıtsız kalamamaları. İlginç olan ise Suriye’de gerçekten kimyasal silahlar bulunması.
3) Bir başka önemli konu, Suriye yönetimini terk eden, A takımı değilse B ve C takımından görevlilerin sayısı, söylemleri, etkileri. Büyükelçiler, bürokratlar, askerler vb. Bu isimlerden dünyaya aktarılan, “Esad çıkmaz sokakta” mesajları çoğunlukla dünyaya değil, içeriye.
4) Tıpkı, “o gitsin devlet kalsın” üst çatısında toplanabilecek sayısız ve çok ülkeli açıklamalar gibi. Bunun tercümesi şu: Şimdiye kadar Esad’la olanlar, Esad’la savaşmaktan ve onu terk etmekten korkmayın size birşey olmayacak.
5) Esad yönetiminin kalbinde patlayan bomba: Bu bomba bir saniyede Esad ekibinin en yüksek ve güvenilir adamlarını yok etti. Esad bu insanların cenazelerine bile katılamadı. Eylemi, özgürlük ordusu gerçekleştirdi dendi ama herkes biliyor ki birden çok milli istihbarat örgütünün işiydi. Çöküş de esasında bu olayla başladı. Beyne en yakın sinir noktasına dokunuldu ve artık anlaşıldı bir daha Şam ve Esad dikiş tutmayacak.
6) Halep şehri Türkiye’de dahil bir çok ülke için önemliydi: Bizzat Suriye için önemliydi çünkü ülkedeki Sünni ayaklanmanın ana arterini oluşturuyordu. Bunun için Halep ismi çok zikredildi. Halep’ten sonra ülkede bir daha Sünniler’in Esad yanında yer alması zor.
7) Başbakan Riyad Hicaz ve dört bakanın kaçması, daha doğrusu kaçırılması! Doğrusu bu tür iktidarlarda Başbakan çok da önemli değil. Ama sembolik gücü sinirleri laçka olan bir yönetimi perişan etmeye yeterli. Üstelik yanında götürdüğü bakanlara son anda yakalanan Maliye Bakanı’nı da ekleyebilseydi, Suriye’nin nefesi kesilen ekonomik durumu da küresel bilgiye açılacaktı. Ama herhalükarda çok çok güvenilen ve daha bir buçuk aylık başbakan olan Hicaz’ın ülkeyi terk edip muhaliflere katılması son darbelerden biri olarak değerlendirilebilir.