Fakat hızla soğuyabilir: İstanbul'da dün gecenin hikayesi...
1. Rusya ve ABD karşılıklı köşelerden birbirlerinin pozisyonlarını kollayarak, Suriye konusunda avantaj kazanmaya çalışıyorlar.
2. Putin’in Almanya ve Fransa ziyaretlerine Hillary Clinton Ermenistan-Azerbaycan ve Gürcistan adımları ile karşılık verdi.
3. Özellikle Gürcistan adımı önemliydi. Çünkü burada Clinton açık biçimde Rusya’nın işgal ettiği bölgelerden çekilmesini istedi.
4. Moskova buna daha büyük ve güçlü bir ziyaretle karşılık verdi. Bu ziyaret o kadar önemli ve kritik ki, sadece Suriye ve Gürcistan hamlelerine yanıt vermekle sınırlı değil.
5. ABD Savunma Bakanı Panetta’nın Pasifik’teki gücünü ABD donanmasının yüzde 60’ına çıkaracağı kararlı söylemine de bir yanıt.
6. Bu yüzden Putin’in Şanghay İşbirliği Örgütü toplantısı vesilesiyle Çin ile yaptığı seri ekonomik ve askeri anlaşmalar, özellikle Pasifik’te beraber yapılmasına karar verilen yeni tatbikatların-ki bir süre önce yapılan çok ses getirmişti-ABD’yi huzursuz etmemesi mümkün değil.
7. Bu yüzden zaten planlanmış olan Türkiye’ye gezisinin formatı bir gece içinde değiştirildi ve İstahbul’daki toplantıya katılamayacak olan kimi Batı ülkeleri dışişleri bakanları da apar topar Türkiye’ye geldiler.
8. Gece yarısı gerçekleşen bu toplantıda Suriye’ye ilişkin, daha doğrusu Suriye’de Şam yönetimine muhalif grupların desteklenmesi noktasında ağıza daha dolu dolu gelen “destek” ifadeleri yer aldı.
9. Fakat burada kritik nokta şu: ABD şimdiye kadar, üstelik daha bu hafta içinde açıkladığı biçimde Suriye ordusundan kopan ve Esad’a muhalif gruplara destek zaten veriyor ama silah vermiyordu! Şimdi soru şu: ABD “de” silah verecek mi?
10. Öyle veya böyle bu yeni gelişme Rusya’nı ta Çin’den rahatsız etti ve Rus Dışişleri Bakanı Lavrov acil bir açıklama yaparak, Annan Planı’nın desteklenmesi gerektiği ama bu konuların da konuşulması noktasında bir toplantı düzenlenmesini, Türkiye, İran, BM, Körfez Ülkeleri, Arap Birliği 5 BMGK ülkesinin katılmasını teklif etti.
11. Bunun bir tür oyalama olduğu düşünülüyor ve fazla da yüz verilecek gibi değil ama öte yandan Çin toplantısında Beijing ve Moskova’nın Suriye konusunda bir dış müdahaleye resmen sırt çevirmeleri de ortada duruyor.
12. Unutulmaması gereken bir nokta da, Putin’in ziyareti devam ederken Rusya’dan yapılan bir açıklamanın ABD’nin, “Esad gitsin, gerisi şimdilik kalsın” şeklinde özetlenebilecek eş zamanlı çağrısıydı.
13. Bu arada yine aynı zamanda ABD’de düzenlenen Suriye konulu bir toplantıya eş-başkanlık yapan Türkiye ve Katar’a katılımcı ABD Hazine Bakanı’nın teşşekür ederek, Suriye için gereken yapılır minvalli konuşması da dikkatlerden kaçmamalı.
iyibilgi