Ortadoğu jeopolitiğinde tektonik kaymalar,Türkiye- Kuzey Irak petrol hattı

Türkiye- Kuzey Irak petrol hattı

Kuzey Irak’taki Kürdistan Bölge Yönetimi, birkaç gün önce günde Türkiye’ye 1 milyon varil petrol taşıyacak bir boru hattı inşa edilmesi planını açıkladı.

Bunun anlamını, dikkatli gözlemciler, “Jeo-ekonomik alanda ve Güneybatı Asya’nın –yani Ortadoğu’nun- jeopolitiğinde büyük, stratejik kaymaları beraberinde getirecek çok önemli bir gelişme” olarak nitelediler.

...

Tabii, konu, “anlaşma yapma yetkisi” üzerinde düğümleniyor. Fakat, Irak’ta petrol yasası bir türlü çıkmamış olduğu için, Kürtler, “Kürdistan Bölgesi Petrol ve Gaz Yasası”na dayanarak adım atıyorlar. Bu hukuki bir tartışma konusu olsa da, “illegal” sayılamayacak bir husus.

“Denklem”i değiştiren, dünyanın en büyük petrol şirketi kabul edilen Exxon’un Ekim 2011’de İngilizce başharfleri KRG olan Kürdistan Bölge Yönetimi ile altı petrol ve gaz havzasıyla ilgili anlaşma imzalaması oldu.

KRG, o tarihe kadar çeşitli ABD, Kanada, Norveç, Birleşik Arap Emirlikleri ve Türk şirketleriyle anlaşmalar imzalamış ve Bağdat’ın gazabını çekmişti ama bu şirketler, küçük ve orta büyüklükte idi. Exxon’un devreye girmesi Bağdat’ın gücünü aşıyor, KRG’ye “meşruiyet” sağlıyor ve en önemlisi “stratejik ufuk” veriyor.

Türkiye’nin KRG’ye yönelik politikasını da, haliyle, etkiliyor.

Türkiye ile KRG arasında gelişen ve son dönemde olağan dışı bir yakınlaşma gösteren ilişkilerde, malum, “PKK pürüzü” bulunuyor. PKK, bu “yeni çerçeve”de, uluslararası-bölgesel boyutların içine yerleşiyor. Suriye’nin geleceği ile birebir irtibatlanıyor; İran’ın siyasi-lojistik desteğini arkasına alabiliyor ve hatta Rusya’nın “radar ekranı”na giriyor. Türkiye’deki iktidar çevreleri, buna bir de “İsrail boyutu”nu ekliyorlar.

Türkiye’de terör ve şiddet ikliminin yeşertilmesini ve şiddet tırmanışını –dünkü Pınarbaşı saldırısı gibi- bölge jeopolitiğindeki “tektonik kaymaları” göz ardı ederek düşünmemekte yarar var.

Cengiz Çandar / Radikal (İlgili kısım)