Allah'a yaklaşma ve yakınlaştıran şey anlamına gelen kurban; Allah rızasını kazanmak amacı ve ibadet maksadıyla belirli bir zamanda, belirli şartları taşıyan hayvanı usulüne uygun kesmektir. Dinimiz İslam, insanı Yaratıcısına yakınlaştırmak, Allah ile kulu arasındaki bağı sağlamlaştırmak ve benzeri maksatlarla çeşitli ibadetleri meşru kılmıştır ki; kurban ibadeti bunlardan birisidir. İşte insanlık tarihi boyunca devam ede gelen bu kurban kesme uygulaması, maksat ve şekil bakımından farklılık arz etmekle birlikte bütün dinlerde mevcuttur ve maksat Allah'a ibadet etmektir. Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyurulmaktadır: "Her ümmet için, Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği hayvanlar üzerine ismini ansınlar diye kurban kesmeyi meşru kıldık. İşte sizin ilahınız bir tek ilahtır. Şu halde yalnız O’na teslim olun. Alçak gönüllüleri müjdele!"
Kurban kesmenin hem fert hem de toplum açısından sayılamayacak kadar çok fayda ve önemi vardır. Yüce Allah birçok canlı ve cansız varlığı insanların hizmetine vermiştir. Kurbanlık hayvanlar da, bu cümledendir. Öyle ise, bir Müslüman kurban kesmekle, Allah'ın vermiş olduğu nimetlere fiili bir şükürde bulunmuş olur.
Allah için kurban kesmek, bir ibadet olduğu kadar, yardımlaşma ve dayanışma vesilesidir. Çünkü kurbanın etinden komşular, akrabalar, fakirler ve muhtaçlar da yararlanır. Bu sayede kurban kesenle kesmeyen arasında yakınlaşma, karşılıklı saygı ve sevgi meydana gelir.
Dinimiz İslam, fertler arasında kardeşlik bağının korunmasını ve güçlenmiş olarak devam etmesini istemektedir. Öyleyse kurban kesmek, Allah'ın (c.c) rızasına ermenin ve bu kardeşlik bağının güçlenmesi için önemli bir yoldur.
Kur'an-ı Kerim'de "Onların etlerinden siz de yiyiniz, yoksula, fakire de yediriniz."
“Onların etleri ve kanları asla Allah’a ulaşmaz. Fakat ona sizin takvanız (Allah’a karşı gelmekten sakınmanız) ulaşır. Böylece onları sizin hizmetinize verdi ki, size doğru yolu gösterdiğinden dolayı Allah’ı büyük tanıyasınız. İyilik edenleri müjdele.” (3) buyurularak bu konunun önemine vurgu yapılmıştır. Kurban kesmekle dinimizin emrine uyulmakta, sağlıklı, değerli ve önemli bir mal Allah yolunda feda edilmekte; böylece insanlar, Allahın emrine uyma ve cömert olma alışkanlığı kazanmaktadır. Kurban, müminin gerektiğinde ve yeri geldiğinde Allah yolunda canı da dahil bütün varlığını feda etmeye hazır olduğunun sembolik göstergesidir.
Kurban ibadetiyle akıllı, buluğa ermiş, mukim ve dinen zengin sayılan Müslümanlar yükümlüdürler.
Koyun, keçi, sığır, manda ve deve dinen kurban olarak kesilmesi kabul edilen hayvan türleridir. Bunların erkek ya da dişi olmaları arasında fark yoktur. Koyun ve keçi sadece bir kişi için, sığır ve manda ise yedi kişiyi geçmemek üzere ortaklaşa kesilebilir. Kurban olmaya bir engel ve kusurun olmaması şartıyla sığır ve manda cinsinden hayvanlar iki yaşını doldurduktan sonra, koyun ve keçi cinsinde olan hayvanlar ise bir yaşını doldurduktan sonra kurban olarak kesilebilir. Kurban kesme günleri ise, bayram namazı kılınan yerlerde namazdan sonra olmak üzere bayramın ilk üç günüdür.
Böylesine önemli bir ibadeti yerine getirirken, kurbanlık hayvanı iyi seçelim. O'nu okşayarak kesim yerine götürelim. Keserken besmele çekmeyi de unutmayalım. Kurban ibadetinin temsil ettiği manevi temizlik ve Allah'a yakınlaşma boyutunu da unutmadan dini ve toplumsal sorumluluklarımızın da bilincinde olalım. Dinimizin temizliğe verdiği önemi de hatırlayarak kurban kesme esnasında temizlik prensiplerine de uyalım.
Her Müslüman erkek ve kadın için vacip olan ve arefe günü sabah namazından başlayıp, bayramın dördüncü günü ikindi namazında son bulacak olan teşrik tekbirlerini farz namazların sonunda getirmeyi de unutmayalım.