Çeltik sapları elektrik enerjisine dönüştürülebilecek

Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Ziraat Fakültesince hayata geçirilen proje kapsamında, hasat edildikten sonra çevre kirliliğine neden olan ve bir sonraki sezon ürününün ekimini zorlaştıran çeltik saplarının gazlaştırıldıktan sonra elektrik enerjisine dönüştürülebileceği tespit edildi.

NKÜ Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Birol Kayişoğlu, Trakya bölgesinde çeltik üretimi yapan çiftçilerin talebi üzerine çeltik saplarının ayrıştırılması ve geri dönüşüm yoluyla yeniden kazandırılması amacıyla çalışma başlattı.

Tarladan toplanan çeltik sapları, Süleymanpaşa ilçesine bağlı Değirmenaltı Mahallesi'ndeki kampüste TÜBİTAK desteği ile oluşturulan gazlaştırma ünitesine getirildi.

Burada laboratuvar ortamında yapılan çalışmalar sonucu gazlaştırılan çeltik saplarının elektrik enerjisine dönüştürülebileceği belirlendi.

- "Çevre açısından önemli bir proje"

Prof. Dr. Kayişoğlu, yaptığı açıklamada, çeltik üretiminin yaklaşık yüzde 40'ının Trakya'da üretildiğini söyledi.

Projeye başlarken bölgenin ihtiyaçlarını ve sorunlarını ele aldıklarını ve bu doğrultuda hareket ettiklerini anlatan Kayişoğlu, "Çeltik saplarının tarlada kalması çiftçiler için büyük bir problem yaratıyordu. Sapların içerisinde bulunan yüksek orandaki silisyum kolay çürümelerini engelliyor ve parçalanmalarını da zorlaştırıyor. Bu nedenle de bir sonraki ürünün ekiminde büyük zorluklar çıkarıyor." dedi.

Çiftçilerin yasak olmasına rağmen çeltik saplarını tarlada yaktıklarını belirten Birol Kayişoğlu "Biz 'çeltik saplarını gazlaştırabilir ve elektrik enerjisine dönüştürebilir miyiz?' diye bir araştırma yaptık. Bu konuda dünya literatüründen ve ülkemizdeki uygulamalardan yola çıkarak bu projeyi gerçekleştirdik. Çeltik saplarını gazlaştırıp, elde edilen gazın gaz motorlarında yakılarak elektrik enerjisine dönüştürülebildiğini tespit ettik." diye konuştu.

Projenin hem çevre hem de bilimsel açıdan önem taşıdığının altını çizen Prof. Dr. Kayişoğlu, şunları kaydetti:

"Tarlada dönüm başına 400 kilogram sap ortaya çıkıyor. Bunun enerji değerinin hesapladığımız zaman, her yıl yaklaşık 35-40 megavat kurulu güce sahip bir santralin elektriğini sağlayacak bir enerjinin çiftçiler tarafından yok edildiğini gördük. Hem enerji boşa gidiyor hem de çevre kirliliğine neden oluyor. Bu nedenle bilimsel ve çevre açısından önemli bir proje olmuştur. Sonuçta çeltik saplarının başarıyla gazlaştırılabileceğini ve elde edilen gazın da elektrik enerjisine dönüştürülebileceğini saptadık."